Hipotirodi

Hipotiroidi, tiroid hormonların kanda seviyesinin düşük olması durumudur. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık rastlanır.

Hipotiroidi, tiroid (primer), hipofiz (sekonder) ve hipotalamus (tersiyer), bezlerinin yetersiz çalışması sonucu oluşabilir. Ayrıca çok nadir olarak da tiroid hormonlarının dokulardaki etkisinin azalması (tiroid hormon direnci) nedeni ile de karşımıza çıkabilir.

Primer hipotiroidinin en sık nedeni otoimmün tiroiditler içerisinde yer alan Hashimoto tiroiditidir.

Sekonder hipotiroidinin en sık nedenleri ise hipofiz makroadenomları, hipofiz cerrahisi, radyoterapi, kafa travmaları ve daha nadir olarak da hipofizittir.

Klinik Bulgular

Klinik bulgular hastalığın evresine göre değişkenlik göstermekle birlikte en sık; halsizlik, yorgunluk, cilt kuruluğu, kolay üşüme, seste değişiklik, kabızlık, nabızda yavaşlama, yavaş konuşma, gözaltlarında ve yüzde şişme, kilo alma, saç dökülmesi, solukluk, unutkanlık, konsantrasyonda azalma, depresyon, sinirlilik, dilde büyüme, âdet düzensizlikleri, kas ağrıları ve kramplardır. Ciddi hipotiroidili olgularda, kalpte ve akciğer zarında sıvı toplanması tabloya eşlik edebilir. Açığa çıkan belirtiler, tiroid hormon eksikliğinin derecesi ve tiroid hormon eksikliğinin çıkış hızına bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Tanı

Tanı kan testleri ve ultasonografi ile konur. Primer aşikâr hipotiroidi de serum sT4 düzeyi düşük, serum TSH düzeyi ise yüksektir. Otoimmün tiroid hastalığı için antikor testleri istenir. Tedavide TSH düzeyine göre replasman tedavisi yapılır. Serum sT4 düzeyinin normal, serum TSH düzeyinin yüksek olduğu durumlar subklinik hipotiroidi olarak tanımlanır.

Santral (sekonder, tersiyer) hipotiroidi de ise serum sT4 düzeyinin düşük olmasına karşın, serum TSH düzeyi normal veya düşüktür. Bu tip hipotiroidide replasman tedavisi sT4 değerine göre ayarlanır. TSH değeri bu hastalarda düşük olabileceğinden primer hipotiroidi gibi düşünülüp yanlışlıkla hastaların ilaçları kesilmemelidir.

Tedavi

Tedavide yerine koyma tedavisi uygulanır. L-Tiroksin (Tefor, Levotiron, Euthyrox) dozu hastanın kilosuna göre hesaplanır. 4-6 hafta aralıklarla yapılan tetkik sonuçlarına göre doz ayarlaması yapılır. Kalp hastalığı olan kişilerde düşük doz ile tedaviye başlanıp daha yavaş ve düşük dozlarda doz ayarı yapılmalıdır.