Tirotoksikoz
Tiroid hormonların kandaki seviyesinin normal sınırların üzerinde olmasına tirotoksikoz denir. Tiroid bezinden tiroid hormon yapımının artması ile oluşan tirotoksik durum ise hipertiroidi olarak adlandırılır.
Klinik Bulgular
Tiroid bezinin fazla çalışması durumunda birtakım şikâyetler ortaya çıkabilir. Hâlsizlik, yorgunluk, sinirlilik, çarpıntı, kilo kaybı, nefes darlığı, sıcağa tahammülsüzlük, saç dökülmesi, iştah artışı, oligomenore, terleme, gözlerde büyüme, canlı bakış, sık ve yumuşak defekasyon gibi semptomlar görülebilir.
Tanı
Bu semptomları olan bir kişide tirotoksikoz tanısını kesinleştirmek için ilk yapılacak laboratuvar testleri TSH, sT4 ve sT3 olmalıdır.
Düşük TSH ile birlikte normal sT3 ve sT4 bulunması subklinik hipertiroidiyi,
Düşük TSH, yüksek sT4 ve/veya sT3 bulunması aşikâr (klinik) hipertiroidiyi gösterir.
Tiroid hormon fazlalığının bezden mi yoksa bez içerisindeki nodüllerden mi kaynaklandığını tespit etmek için tiroid ultrasonografisi ve gerekli durumlarda sintigrafisi yapılır. Tirotoksikozun başlıca nedenleri arasında,
Graves hastalığı (Toksik Difüz Guatr)
Tiroid nodülleri (Toksik adenom, Toksik Multinodüler Guatr)
Tiroidit (tiroid bezinin iltihabı) sayılabilir.
Tirotoksikozun gençlerde en sık nedeni Graves hastalığı yaşlılarda ise Toksik Multinodüler Guatr’dır.
Çok fazla uygun olmayan şekilde iyot tüketmek veya fazla dozda tiroid hormon ilacı kullanmak da tirotoksikoza neden olabilir.
Tedavi
Tedavi seçeneği etyolojik nedenlere, hastanın klinik durumuna ve eşlik eden diğer faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterir. Temelde 4 tedavi seçeneği vardır.
- İlaç tedavisi (Antitiroid ilaçlar, beta blokerler, steroid, lityum, safra asid sekestranları vb.)
- Radyoaktif iyot tedavisi
- Cerrahi tedavi
- Plazmaferez
Tedavi kararı hasta ile görüşülerek verilmedir. Hastanın gebelik isteminin olması, başka bir hastalık nedeni ile ameliyat olacak olması, ilaç kullanmak istememesi ve ilaçların yan etkisinin ortaya çıkması gibi sebepler tedavi seçenek kararını etkileyen faktörlerdir.
